Kategori: Makaleler

Çapraza Kalmak Ne Demek? Sorunlar, Yanılgılar ve Sosyal Bir Fenomen Olarak Çaprazlık Son yıllarda, “çapraza kalmak” terimi dilimizde yaygınlaşan ve sıklıkla sosyal medya üzerinden tartışılan bir kavram haline geldi. Herkesin kullandığı, fakat çoğu zaman derinlemesine düşünülmeden benimsenen bu ifade, bireyler arasında anlam karmaşası yaratıyor. Peki, gerçekten “çapraza kalmak” ne demek? Gerçekten sosyal ve kültürel açıdan anlamlı bir terim mi, yoksa sadece başkalarını yargılamanın başka bir yolu mu? Gelin, bu terimin perde arkasına bakalım ve onun daha az bilinen yönlerini keşfedelim. Çaprazlık: Kişisel Tercihler mi, Toplumsal Bir Hüküm mü? “Çapraza kalmak” denildiğinde, çoğu insan, bir kişinin alışılmadık bir şekilde davranmasını, genellikle…

Bazı kelimeler vardır ki, insana dokunduğu anda kalbinin en derin yerinde yankı bulur. Bugün sizlerle paylaşmak istediğim hikâye, işte bu türden bir kelimenin etrafında şekilleniyor: feyz. “Feyz aldım” demek, yalnızca bir şey öğrenmek değil, aynı zamanda ruhun beslenmesi, kalbin aydınlanması, gözlerin başka türlü görmeye başlaması demek. Gelin bu duyguyu bir hikâyenin içinde birlikte keşfedelim. Bir Karşılaşmanın Başlangıcı Akşamın yumuşak ışıkları şehri sararken, küçük bir kafede tesadüfen yolları kesişen iki insan vardı: Selim ve Elif. Selim, planlı, mantıklı, çözüm odaklı düşünceleriyle tanınan bir mühendisti. Hayatındaki her soruna matematiksel bir çözüm arar, duyguları ikinci plana bırakırdı. Elif ise bir öğretmendi; empatiyle yaklaşır,…

Sultan Ahmet Camii Neden Ayasofya’nın Karşısında? Sultan Ahmet Camii’nin, Ayasofya’nın tam karşısına inşa edilmesi, sadece mimari bir tercih değil, aynı zamanda toplumsal, kültürel ve tarihsel bir ifadedir. Bu yapının yerleşimi, hem Osmanlı İmparatorluğu’nun iddialarını hem de toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi dinamikleri bir arada barındıran derin bir anlam taşır. Peki, Sultan Ahmet Camii’nin Ayasofya’nın karşısına yerleştirilmesi, bu toplumsal bağlamlar açısından nasıl bir anlam ifade eder? Sultan Ahmet Camii ve Ayasofya: İki Dünya, İki Perspektif Sultan Ahmet Camii, 17. yüzyılda Osmanlı padişahı I. Ahmet tarafından yaptırılmış, görkemli bir İslam yapısıdır. Ayasofya ise, Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından 6. yüzyılda…

Güldür Güldür Jale Kaç Yaşında? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Siyaset bilimi, güç ilişkileri, toplumsal düzen ve bireylerin bu yapılar içindeki konumları üzerine derinlemesine düşünmemizi sağlar. Toplumlar, büyük oranda iktidar ilişkileri ve normlarla şekillenir. Her birey, bu yapılar içinde belirli roller üstlenir ve bu roller, toplumsal normlar ve değerlerle sürekli etkileşim içindedir. Bu bağlamda, “Güldür Güldür Jale kaç yaşında?” sorusu basit bir bilgi talebi gibi görünse de, aslında çok daha derin ve anlamlı bir sorgulamanın kapılarını aralayabilir. Jale’nin yaşı, sadece bir karakterin demografik bilgisi değil; aynı zamanda toplumsal cinsiyet, güç dinamikleri, ideolojiler ve vatandaşlık anlayışları üzerine düşünmemize vesile olan bir…

Mutlak Özgürlük Var Mıdır? Bilimsel Bir Bakış Herkesin hayatında en az bir kez düşündüğü bir soru vardır: “Gerçekten özgür müyüm?” Ya da daha da derin bir soru: “Mutlak özgürlük var mıdır?” Bu sorunun arkasında, hem felsefi hem de bilimsel birçok merak ve keşif yatıyor. Bugün, bu karmaşık soruyu bilimsel bir lensle ele alacağız. Özgürlük, çoğumuz için paha biçilmez bir değer olsa da, bilimsel açıdan bakıldığında işler daha karmaşık hale geliyor. Beyin ve çevre arasındaki etkileşim, toplumsal normlar, biyolojik kısıtlamalar ve evrensel yasalar – bunların hepsi özgürlüğümüzü şekillendiriyor. Ama mutlak özgürlük, yani hiçbir kısıtlama olmadan tamamen bağımsız bir yaşam mümkün mü?…

Metabolize Etmek Ne Demek? Tıp Perspektifinden Bir İnceleme Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü: Tıptaki Metabolizma Kavramı Eğitimde, öğrenme süreci bireylerin düşünce dünyalarını dönüştüren ve onları daha bilinçli, aktif katılımcılar haline getiren bir yolculuktur. Her yeni bilgi, zihnimizde bir değişim yaratır ve bu değişim, bireysel olarak sadece akademik anlamda değil, toplumsal anlamda da büyük bir etkiye sahiptir. Öğrenmenin gücünü, bir düşünceyi “metabolize etmek” gibi bir kavramla ilişkilendirebiliriz. Tıptaki “metabolize etmek” terimi, vücudun bir maddeden nasıl yararlandığını ve bunu nasıl dönüştürdüğünü ifade eder. Peki, bu kavramı tıptan alıp öğrenme süreçlerine nasıl yansıtabiliriz? Öğrenmenin bir nevi “metabolize etme” süreci olduğunu düşündüğümüzde, kişisel gelişimimizi nasıl hızlandırabiliriz?…

II. Dünya Savaşı’nı Kim Başlatmıştır? Tarihin En Büyük Sorusu Bir Savaşın Gerçek Başlatıcısını Kim Belirler? II. Dünya Savaşı’nın başlangıcı, tarih kitaplarının en çok tartışılan, üzerinde en çok kafa yorulan ve en az netlik kazanan sorularından birisidir: Peki, gerçekten bu savaşı kim başlatmıştır? Almanya mı, Japonya mı, yoksa başka bir güç mü? Pek çok tarihçi, tüm sorumluluğun Nazi Almanya’sına ait olduğunu öne sürse de bu bakış açısının temellendirilebilmesi için birkaç önemli soruyu yeniden sorgulamamız gerektiği ortadadır. Savaşın patlak vermesindeki gerçek etkenleri ve sorumluları sadece bir ülke veya liderle sınırlı tutmak, tarihi olduğundan çok daha basit bir hale getirmekten başka bir şey…

Davet ve Tebliğ Nedir? — Birlikte Düşünmeye Davet… Hayatta bazen öylesine kavramlar duyarız ki, bazıları kulağa tanıdık gelir ama anlamını derinden sorgulamayız. “Davet” ve “tebliğ” de bunlardan — ama aslında hem bireysel hem toplumsal hayat üzerinde ciddi sonuçları olabilecek iki kavram. Bugün birlikte bakalım, bu kavramlar ne demek, kökenleri nereye dayanıyor, günümüzde nasıl yankı buluyor — ve geleceğe dair ne tür potansiyeller barındırıyor? Davet ve Tebliğ: Kavramların Kökeni ve Tanımı Davet (Arapça: daʿwa) kelimesi “çağırma, davet etme, çağrı” anlamına gelir. Temelde, insanları hakikate, dine, inancın ruhuna — ya da kısaca bir yaşam biçimine çağırmayı ifade eder. ([oxfordbibliographies.com][1]) Tebliğ (Arapça: tablīgh)…

Hepimiz günümüz dijital dünyasında bilgiye anında ulaşabiliyoruz, ancak bazen bu bilgiye nasıl ulaşmamız gerektiği, hatta erişip erişmememiz gerektiği sorusu, toplumsal ve etik açılardan daha da önemli hale geliyor. Arama kısıtlaması yapmak, yalnızca teknik bir işlem değil; aynı zamanda toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi büyük sorulara da yanıt arayan bir süreçtir. Bu yazıda, arama kısıtlaması kavramını bu dinamikler etrafında ele alacağız. Bu konu, toplumdaki herkesin eşit haklara sahip olması gerektiği anlayışından, cinsiyetler arası eşitsizliğin dijital ortamdaki yansımalarına kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Arama Kısıtlaması: Temel Tanım ve Toplumsal Bağlam Arama kısıtlaması, bir kişinin dijital ortamda yaptığı aramaların belirli bir…

Kandil Yağı İçinde Ne Var? Kültürden Kimliğe Bir Antropolojik Bakış Giriş Toplumsal ritüellerin, sembollerin ve paylaşılmış kimliklerin izini süren bir antropolog olarak ben, maddi kültürün “gözden kaçan” unsurlarına da merakla bakıyorum. Örneğin bir evin köşesinde yanmak üzere durdukça durulan kandil yağı… Ne kadar sıradan gibi görünse de, içinde bulunduğu bağlamda tarihsel, sembolik ve toplumsal anlamlarla yüklüdür. Bu yazıda, kandil yağının “içinde ne var” sorusuyla çıkarla­yacağımız hem teknik hem kültürel bileşenlere bakacak, Türkiye’de ve benzeri coğrafyalarda bu ürünün hangi tarihsel süreci izlediğini, günümüzde nasıl tartışıldığını ve kimlik‑pratiği açısından ne ifade ettiğini inceleyeceğiz. Tarihsel Arka Plan: Kandil Yağı Nasıl Ortaya Çıktı? Kandil yağının kökeni tamamen dini ritüel kaynaklı…